14 05 2018
Songfestival.be kreeg een exclusieve blik achter de schermen van de grootste televisieshow ter wereld. Dankzij de technical manager voor video en landgenoot Hans Cromheecke van AV Wizard kregen we de achterkant, of beter gezegd het hart van het Eurovisiesongfestival te zien. Je vraagt je misschien af waarom er een video manager nodig is voor een show waar men dit jaar de ledwalls en projectieschermen heeft (proberen) verbannen.
De aandachte kijker heeft waarschijnlijk wel opgemerkt dat een hoop delegaties hun eigen video-walls hebben ingecheckt, dus de ervaring van Hans komt opnieuw van pas. Hij is immers niet aan zijn proefstuk toe: hij nam reeds de video voor zijn rekening voor het Songfestival in oa. Belgrado, Moskou, Athene, Malmö en Kiev en grote sportevenementen als de openingsceremonie van de Olympische spelen.
Onze ervaren gids met Senneks standin. Let op de streep die aanduidt waar het geprojecteerde licht moet komen bij het begin van haar act.
Het Songfestival als televisieshow
We hebben het al vaker geschreven: het Eurovisiesongfestival is en blijft een televisieproductie. Dit vertaalt zich in een enorm grotere complexiteit op gebied van techniek, licht en geluid in vergelijking met bvb. een popconcert waar de focus op het podium en de ervaring van het publiek in de zaal ligt. De gelukkigen die reeds de kans kregen een Songfestival live mee te maken kunnen het beamen: voor een goed zicht op de acts kan je beter vanuit je luie zetel kijken. De gehele arena wordt omgetoverd in een televisiestudio waardoor de zaal al gauw goed gevuld raakt met camera’s, belichting en ander technisch materiaal met als enige doel de artiest zo goed mogelijk in beeld te brengen voor de kijker thuis. Of het publiek de show goed kan zien zal de EBU worst wezen. Uiteraard is het nog steeds een ongelofelijke belevenis om als publiek de sfeer in de zaal op te snuiven.
De voorbereiding die vooraf gaat aan een dikke acht uur live-televisie op deze schaal is immens. Reeds in oktober begint men aan de productie te werken om rond de jaarwisseling een concept en plan van het podium aan de delegaties over te maken. Op basis daarvan werken zij elk aan hun act in overleg met de productie. Maar liefst een maand voor de eigenlijke repetities met de artiesten, begin april, begint men aan de opbouw in de zaal. Een wespennest van honderden mensen van allerhande nationaliteiten en verschillende bedrijven bouwen mee aan één van de grootste producties ter wereld.
Belgische knowhow
We mogen trots zijn op ons land in dit vakgebied. Al van bij het prille begin komt het Belgische The Powershop de stroomgeneratoren leveren en voorzien zo de arena van de nodige elektriciteit. De honderden spots, stroboscopen en andere verlichting stop je niet zo maar even in een stopcontact. Achter de zaal staat er zowaar een containerpark aan stroomgroepen die honderdduizenden liters diesel omzetten in licht, beeld en geluid. Vanuit deze mobiele elektriciteitscentrale vertrekt een dertigtal kilometer stroomkabel naar de arena.
Een andere Belgische bedrijf dat één van de belangrijkste rollen in de technische uitwerking speelt is het Vilvoordse Videohouse. Niet alleen leveren ze een groot deel van de camera’s, ze zorgen ook voor de zogenaamde OB (outside broadcasting) Trucks. Deze zijn het centrale zenuwstelsel van de show en zorgen voor alle faciliteiten van een televisiestudio op verplaatsing. Alle beelden van de camera’s en het geluid van de microfoons komen in deze trucks aan, worden er live verwerkt en daarna doorgestuurd naar de omroepen voor uitzending.
Foto: Videohouse
Borrelnootjes
Ook de complexiteit van het camerawerk wordt vaak onderschat. 24 camera’s staan, hangen of worden rondgedragen in de zaal waardoor één act vaak een ballet wordt van kraan-, vaste-, zwevende-, spoor- en mobiele camerashots. Tussen twee shots zitten vaak maar enkele seconden. We zijn ondertussen gewend geraakt aan dergelijke flitsende beelden op de buis, maar moest men op deze manier in de jaren 60 het Songfestival in beeld hebben gebracht, zat menig kijker in het toilet naar zijn reeds gegeten borrelnootjes te staren. Om dit complexe verhaal live in goede banen te leiden, gebruikt met een tablet app Queuepiler. Via een soort bewegende tijdlijn ziet elke cameraman wanneer zijn camera voor het live beeld zal zorgen en geeft hem of haar de tijd scherp te stellen.
Helemaal achteraan en bovenin de zaal bevindt zich het commandocentrum waar de regie en technisch management alles in goede banen laat lopen.
Hometrainers
Het licht en de bitterballen werden dit jaar verzorgd door het Nederlandse Ampco Flashlight. De grote, kleurrijke bogen die je ziet over het podium bevatten een kleine drie kilometer LED-strips. Zeer aanwezig waren de 351 Ayrton MagicPanel FX onder andere achter het podium.
Er is ook een wereldrecord gesneuveld dit jaar: het grootste aantal lichtbalken ooit is gebruikt en deze hangen op maar liefst 25 meter boven het publiek. Bij een concert zie je deze vooral boven het podium, maar zoals gezegd, de hele arena is een televisietudio dus wordt het volledige oppervalk van het plafond voorzien van de nodige belichting.
Wie reeds een groter concert heeft bijgewoond herinnert zich waarschijnlijk nog dat kort voor aanvang van de show enkele mannetjes op griezelig smalle touwladdertjes klauterden om de schijnwerpers te bedienen vanuit de nok van de zaal. Deze acrobatie behoort in een moderne productie tot het verleden: de spots worden nog steeds bemand maar dan wel vanop een soort van hometrainer, veilig op de grond in de coulissen.
Sommige acts gebruiken ook projecties, waaronder Duitsland. Terwijl de kijker rustig van het postcardfilmpje geniet hijsen tientallen mensen een heus opblaasbaar projectiescherm op het podium dat zichzelf in luttele seconden opblaast. Haarscherpe beelden worden hierop geprojecteerd via een Panasonic PT-RZ31 laserprojector.
Artiesten in een vakje
‘Alle stemmen live’ is nog steeds één van de basisregels van het Songfestival. Omwille van (onder andere) technische redenen sneuvelde het live orkest al vele jaren terug. Maar tot op heden blijft het een waar huzarenstukje om ook live zang van de kandidaat en backing vocals tot in de huiskamer te brengen. Elke zanger heeft een microfoon nodig die afgesteld is op zijn of haar stem en het juiste oortje. Omdat de acts in een ongelofelijk snel tempo elkaar opvolgen en om alle verwarring te vermijden, krijgt elke zanger van een land een nummer opgespeld en moet in het juiste vakje gaan staan backstage waarna de technicus de juiste, gepersonaliseerde audioapparatuur aanbrengt. Simpel, maar het vermijdt pijnlijke vergissingen.
Dezelfde nummers duiden de plaats aan waar de backing vocals (live) moeten zingen wanneer zij niet op het podium staan.
Onstage doe-het-zelven
We hebben al stroom, licht en geluid. Wat ontbreekt er nog op een Songfestival? Props en vuurwerk natuurlijk! In de luttele twee minuten tussen twee acts wordt er via een laser een aftelklok geprojecteerd op het podium en eveneens wordt de locatie aangegeven waar elke artiest en prop moet staan. Ondertussen kunnen grotere attributen via de zijkanten op het podium gerold worden en moeten, omwille van de beperkte hoogte van de doorgang, vaak nog geassembleerd worden ter plekke.
Dit terwijl een tienkoppige poetsploeg het podium dweilt. De vele pyroeffecten zorgen immers voor veel stof dat niet aan het oog van de professionele camera’s ontsnapt. Het is pure georkestreerde chaos die vrijwel altijd net op tijd tot een goed einde wordt gebracht. Het vuurwerk is trouwens ook Belgisch en komt uit Aalst (AVM Belgium) en de lift midden in het podium die onder meer te zien was tijdens de Oostenrijkse act werd geleverd door het Belgische WI creations.
Al dat spektakel wordt gecontroleerd vanuit een technische ruimte rechts van het podium:
Volgende attributen in de proproom herken je zeker. Al dit gevaarte moet binnen een minimum van tijd via smalle gangen op het podium geraken.
Ondanks alle indrukwekkende technische snufjes, blijft na de rondleiding vooral de lange voorbereiding en het harde werk van de crew nazinderen. Werkdagen van negen uur ‘s morgens tot twee uur ‘s nachts zijn geen uitzondering. Dit allemaal om ons de drie shows te bezordgen waar we elk jaar naar uitkijken. Het internationale team dat hiervoor zorgt lijkt wel één grote familie die willens nillens keihard moet samenwerken om de deadline te halen en daar ook jaar na jaar in slaagt. En wat gebeurt er na de finale nadat de laatste fan zijn bierbekertje op de arenavloer heeft gegooid en de deur achter zich sluit? Dan schiet een team van 150 mensen meteen in actie om het werk van een half jaar af te breken binnen de drie dagen. Gelukkig werd het allemaal opgenomen voor de DVD. |